Mardin’e gelen Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Artuklu ilçesine bağlı Boztepe Mahallesi’nde basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
Açıklamaya ilçe ziraat odaları başkanları ve çok sayıda çiftçi de katıldı. Bayraktar, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tarım sektörünü derinden etkileyen kuraklık tehlikesine dikkat çekti.
Bayraktar, 2024 Ekim ayından 2025 Nisan sonuna kadar geçen yedi buçuk aylık süreçte bölgenin ciddi bir kuraklık yaşadığını belirterek, “Bu bölgede çok ciddi mevsimsel kaymalar var. Yağışlar alınamadı, bu da hem verimliliği hem de kaliteyi olumsuz etkiledi. Özellikle mercimek, buğday ve arpa üretiminde yüzde 100’e varan oranlarda zarar söz konusu” dedi.
“2024 yılında bin 257 civarında afet yaşadık”
Doğal afetlerin tarımsal üretime büyük zarar verdiğini vurgulayan Bayraktar, “Doğal afetler, ülkemizde tarım sektörüne zarar vermeye devam ediyor. Farklı tarihlerde çok farklı afetler yaşıyoruz. Tarımsal üretimi de bundan ciddi manada zarar görüyor. 2024 yılında bin 257 civarında afet yaşadık. 2025 yılına girdiğimizde bu afetler hızlı bir şekilde devam ediyor. Sadece afetlerin sayısı artmıyor. Tabii asıl zarar veren afetlere şiddeti de artıyor. Ziyaret ettiğimiz 22 vilayette don afeti tarımsal üretime çok ciddi manada zarar verdi. Türkiye’de 65 vilayetimiz don felaketinden maalesef zarar gördü. Sahada bu tespitleri yaptıktan sonra Ankara’da hem Cumhurbaşkanı hem de ilgili bakanlara bu bölgede gördüklerimizi, üreticilerimize sıkıntılarını aktarıyoruz. Kendilerinden de yardım talebinde bulunuyoruz. Bulunduğumuz bölgede ciddi kuraklık yaşanması ve bu yönde gelen şikâyetler üzerine geldik. 2024 Ekim ayından 2025 Nisan sonuna kadar yedi buçuk aydır çok ciddi manada kuraklık yaşıyoruz. Bu bölgede bu bölge tabii yağış almadı. Çok ciddi mevsimsel kaymalar var. Bu mevsimsel kaymalar bitkisel üretimde hem üretimi hem verimliliği hem de kaliteyi kaybetmemize neden oluyor.” şeklinde konuştu.
Bayraktar, ovanın en önemli ürünlerinden arpa, buğday ve mercimeğin kurak alanlarda ciddi zarar gördüğünü kaydederek, “Güneydoğu Anadolu bölgesi, özellikle buğday üretiminde arpa ve mercimek üretiminde çok önemli bir bölgemiz olup mercimek üretiminin yüzde 90’ını bu bölge karşılıyor. Buğday üretiminin yüzde 20’sini ve arpa üretiminin de yüzde 15’ini yine bu bölge karşılıyor. Özellikle kurak alanda bu bölgede yüzde 100’lere varan oranda hem mercimekte hem buğdayda hem arpada zarar görüyor. Şanlıurfa ilimizde de bu ürünlerde yüzde yüzler mertebesinde zarar var. Mardin’de de bu ürünlerde ciddi oranda zarar var. Hem oda başkanlarından aldığımız bilgilere göre hem tarım müdürlüklerimizden aldığımız bilgilere göre bunu tespit etmiş bulunuyoruz. Zaten alanda da kendimiz geldiğimizde bunu kendi gözlerimizle de görüyoruz. Özellikle tarım sektörünün çok hızlı göç verdiğini biliyoruz. Bunu dikkate alarak çiftçimize sahip çıkmamız gerekiyor.” ifadelerini aktardı.
“Artık gençlerimizi tarımda tutamıyoruz”
Gençlerin tarımdan uzaklaştığına da dikkat çeken Bayraktar, “Tarımda yaş 59’a geldi. Önümüzdeki yıl bu 60’a gelecek. Artık gençlerimizi tarımda tutamıyoruz. 18-32 yaş arasındaki gençlerimizin oranı yüzde 5’lere kadar düştü. Bu tarımsal üretimin önünde bu ülkenin gıda güvenliğini sağlama noktasında çok ciddi bir tehdit oluşturuyor. Onun için bu afetlerin de göç vermesini istemiyoruz. Bu afetler göç vermesini istiyorsak. Bu gibi durumlarda böyle zamanlarda çiftçimizin arkasında durmamız lazım.” dedi.
Çiftçilerin devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini belirten Bayraktar, “Çiftçilerimizin birtakım beklentileri var. Bu beklentiler özellikle don afetinde de ifade ettiğimiz gibi çiftçilerimiz nakit yardımı istiyorlar. Bu nakit yardımlarını çiftçimize ulaşması önemli. Bunun dışında çiftçilerimizin banka borçları var. Hem devlet bankalarına var hem tarım kredi kooperatiflerine borçları var hem de özel bankalara da borçları var. Çiftçilerimiz, banka borçlarının yapılandırılmasını istiyorlar. Bakın bunu iki nedenle istiyorlar. Bir tanesi ailelerinin çoluk çocuklarının ihtiyacını karşılamaları, ikincisi ‘biz tarımdan kopmak istemiyoruz’ diye çağrıda bulunuyorlar. ‘Tarımda kalmamız isteniyorsa bize yardım yapılmalı’ diyorlar. Sosyal Güvenlik primlerinin devlet tarafından ödenmesi, genç çiftçilerimizin bir kısmının tarımda, tarlada kalmasını, sağlayabilir. Bunu da hükümetimizden talep ettik. Tarım sektörüyle uğraşmak kolay bir şey değil. Tarım sektörüyle uğraşmak kolay olsa bu gençler zaten tanımda durur. Gittikleri yerde asgari ücretle çalışıyorlar. Nüfusun bugün 59 yaşına gelmesi de tamamen bununla alakalı.” ifadelerine yer verdi.
“GAP Projesi bir an önce bitirilmeli”
Bayraktar, GAP Projesi’nin de bir an önce bitirilmesi için yetkililere çağrıda bulunarak, “Öyle bir süreç yaşıyoruz ki bu süreçte ülkenin gıda güvenliğini sağlamak istiyorsak yelkenleri tarıma çevireceğiz. Çiftçimize daha fazla destek vereceğiz. Doğal afetler karşısında çiftçimizi koruyacağız, yardımcı olacağız. Tarlada bir üretimde kalmasını sağlayacağız. Çiftçilerin TARSİM ile ilgili de talepleri mevcut. TARSİM kapsamında olan üreticilerimizin zararları tespit ediliyor. Bu tespitin çok doğru alanda, hakkaniyetli yapılması istiyorlar. Ayrıca GAP başta olmak üzere barajların tamamlanması ve bazı ilçelere adaletli bir şekilde suyun dağıtılması yönünde talepler var. GAP Projesi bir an önce bitirilmesi lazım.” şeklinde kaydetti. (İLKHA)
